De toespraak die Mark Rutte op 11 december in Berlijn hield, zorgde direct voor brede discussie. In zijn rol als secretaris-generaal van de NAVO schetste hij een scenario waarin Europa het volgende doelwit van Rusland zou zijn. De boodschap werd met grote stelligheid gebracht en kreeg internationaal veel aandacht. Bij nadere analyse blijkt echter dat meerdere uitspraken leunen op selectieve feiten en een beperkte historische invalshoek. Dat roept vragen op over de volledigheid van het geschetste dreigingsbeeld.
Angst als politiek instrument
De toon van Ruttes speech was niet volledig nieuw, maar wel duidelijk scherper dan eerdere verklaringen. Door nadruk te leggen op urgentie en dreiging werd impliciet steun gezocht voor hogere defensie-uitgaven en verdere militarisering.
