Maar er zijn altijd twee vooroordelen geweest over creativiteit in onderzoekskringen, zegt de neurowetenschapper: dat creativiteit een ondoorgrondelijk mysterie is dat onmogelijk te meten is, en dat het zeker geen rol speelt in onze biologie.
Na 1500 hersenscans weet dementieonderzoeker het zeker: Dit zijn de vrijetijdsactiviteiten die je hersenveroudering kunnen vertragen
Om deze twee aannamen uit te dagen, maakten Agustín Ibáñez en zijn team ‘hersenklokken’ op basis van hersenscans van 1240 mensen uit tien landen.
Met hersenklokken bedoelen ze een model dat het verschil meet tussen iemands chronologische leeftijd en de leeftijd die hun hersenen lijken te hebben.
De onderzoekers maakten hun hersenklokken met behulp van EEG- en MEG-scans.
EEG meet de elektrische impulsen van de hersenen met behulp van elektroden op de hoofdhuid, terwijl MEG de magnetische velden meet die worden opgewekt door activiteiten in de hersencellen.
Met de hersenklokken konden de onderzoekers zien hoe goed de verschillende hersengebieden met elkaar praten – en zo het verschil berekenen tussen iemands chronologische leeftijd en de werkelijke leeftijd van zijn hersenen.
Zeven jaar jonger
De onderzoekers pasten hun hersenklokken vervolgens toe op 232 tangodansers, muzikanten, beeldend kunstenaars en gamers van verschillende leeftijden en ervaring om het verschil te berekenen tussen hun veronderstelde hersenleeftijd en hun werkelijke leeftijd.
Er kwam een duidelijk patroon naar voren.
© Agustín Ibáñez
Over de expert
- Agustín Ibáñez is neurowetenschapper aan de Adolfo Ibáñez Universiteit in de Chileense hoofdstad Santiago.
- Hij werd in 1975 geboren in San Juan, Argentinië.
- Hij is gespecialiseerd in dementie, veroudering van de hersenen en ongelijkheid in de hersengezondheid.
Over het algemeen leken alle verschillende creatieve activiteiten de veroudering van de hersenen te vertragen.
Hoe meer ervaring de deelnemers hadden op hun gebied, hoe langzamer de hersenveroudering verliep. Bij ervaren deelnemers waren de hersenverbindingen vooral sterk in delen die betrokken zijn bij bewegingscontrole, coördinatie en ritme.
Het effect was het sterkst bij ervaren tangodansers, van wie de hersenen gemiddeld zeven jaar jonger waren dan hun chronologische leeftijd.
‘Tango vereist veel beweging, coördinatie en planning, dus het is een goede activiteit om de hersenen jong te houden,’ legt Ibáñez uit.
Het onderzoek toonde ook aan dat de positieve effecten van creativiteit vooral zichtbaar zijn in de delen van de hersenen die onder andere het geheugen en de besluitvorming controleren, en dat creatieve expressie de samenwerking tussen de verschillende hersengebieden lijkt te versterken.
