📌 Nieuwe grootschalige MRI-onderzoeken, gepubliceerd in prestigieuze tijdschriften zoals Nature Communications en The BMJ, wijzen uit dat zelfs een matige alcoholconsumptie kan leiden tot krimp van het hersenvolume. Deze bevindingen roepen ernstige vragen op over het lang gekoesterde idee dat één drankje per dag ‘ongevaarlijk’ of zelfs gezond zou zijn.
🔍 Wat toont het onderzoek aan?
In een reeks recente studies werden hersenscans van tienduizenden mensen geanalyseerd in relatie tot hun alcoholgebruik. Het meest uitgebreide onderzoek, uitgevoerd op basis van gegevens uit de Britse Biobank, betrof meer dan 36.000 volwassenen tussen 40 en 69 jaar oud. De onderzoekers maakten gebruik van geavanceerde MRI-technologie om veranderingen in de structuur van de hersenen te detecteren.
De bevindingen zijn opvallend en consistent:
-
Elke extra dagelijkse drank werd geassocieerd met een significante afname van het volume van grijze en witte hersenstof.
-
Zelfs bij een alcoholinname binnen de zogenaamd ‘veilige’ richtlijnen (bijvoorbeeld 1 glas wijn of bier per dag), zagen onderzoekers meetbare veranderingen in de hersenen.
-
In het bijzonder bleek dat een dagelijkse alcoholconsumptie van één drankje al leidde tot een gemiddeld verlies van 0,02% grijze stof per jaar.
-
Deze afname versnelt exponentieel bij twee of meer drankjes per dag.
Grijze stof is essentieel voor cognitieve functies zoals geheugen, taal, aandacht en besluitvorming, terwijl witte stof zorgt voor communicatie tussen verschillende hersengebieden. Vermindering van deze stoffen wordt in verband gebracht met cognitieve achteruitgang, een verhoogd risico op dementie, en een lagere mentale veerkracht bij veroudering.
📈 Cumulatieve schade: een sluipend proces
Een belangrijk aspect van de bevindingen is dat de schade cumulatief lijkt te zijn. Zelfs mensen die slechts af en toe drinken, maar dit jarenlang doen, kunnen na verloop van tijd structurele veranderingen in hun hersenen ervaren. De effecten worden niet onmiddellijk gevoeld, maar bouwen zich langzaam op over decennia, wat de indruk van onschuldige consumptie versterkt terwijl de schade al optreedt.
“Zelfs een bescheiden alcoholinname, die vaak als ‘veilig’ wordt beschouwd, lijkt samen te hangen met negatieve veranderingen in de hersenstructuur,” aldus een van de hoofdauteurs van het Nature-artikel. “Dit stelt ons voor een ethische en volksgezondheidskundige uitdaging.”
