Binnen was het huis eenvoudig maar gezellig. Het rook er naar gedroogde kruiden en oude boeken. Vivien gaf haar een grote, zachte handdoek en een oude maar warme badjas. Terwijl Nia zich omkleedde in de badkamer, zette Vivien thee. Ze zaten in de keuken. Nia dronk stilletjes de hete, zoete thee en probeerde op te warmen.
« Dus hij heeft je eruit gegooid. » Het was geen vraag, maar een constatering. Vivien keek haar aan met haar heldere, koele ogen.
Nia knikte.
« Hij zei dat ik het gezin had verwoest vanwege een schuld die Darius had. »
Vivien lachte bitter. « Arm naïef meisje. Denk je nog steeds dat dit over Darius gaat? »
Nia keek haar aan. « Wie anders? Vader zei dat Vance een schuld van $ 750.000 had en dat dit huwelijk een manier was om hem vast te binden, hem te dwingen voor de familie te werken om elke cent terug te betalen. »
« Elijah wist altijd wel een goede leugen te verzinnen, » viel Vivien haar in de rede. Ze boog zich over de tafel naar Nia toe. « De schuld was inderdaad $750.000. Alleen was het niet Darius’ schuld. » Ze zweeg even en liet de woorden tot haar doordringen. « Het was Simones schuld. Van je zusje. »
Nia hapte naar adem. « Wat? Hoe? »
« Heel simpel, » vervolgde Vivien genadeloos. « De afgelopen jaren heeft je zus een dubbelleven geleid. Terwijl jij in de fabriek werkte en de productkwaliteit controleerde, vloog zij naar Miami en Vegas. Luxe hotels, dure restaurants, designerkleding. Ze wilde altijd een levensstijl die haar middelen te boven ging. Ze leende geld van louche kredietverstrekkers tegen waanzinnige rentes. Toen de schuld opliep tot $750.000 en de schuldeisers dreigden Elijah te benaderen, ontplofte hij. Maar Simone – zijn lieveling, zijn favoriet – hij kon niet toestaan dat er een schandaal over haar naam zou komen. »
Vivien leunde achterover in haar stoel. « En toen kwam Darius langs. Ambitieus, knap, uit een goede familie, maar blut. De perfecte kandidaat. Elijah bood hem een deal aan. Hij betaalt Simones schuld af en Darius trouwt. Maar niet met Simone. Nee – Simone moest clean blijven. Hij moest met jou trouwen – de betrouwbare, gehoorzame Nia die nooit te veel vragen stelt. Zo verbond hij Darius met de familie, waardoor hij zich aan hem verplicht voelde. En jij – jij was de betaling in de deal. Het onderpand. »
De wereld was zojuist weer omgedraaid. Het verraad was dieper en afschuwelijker dan ze zich had kunnen voorstellen. Ze was niet zomaar een vernederde bruid. Ze was een onderhandelingsobject in een operatie om de reputatie van haar zus te redden.
Nia zat met gebogen hoofd. Ze had niet eens de kracht om boos te zijn – alleen een doffe, allesverslindende pijn.
« Wat moet ik nu doen? » fluisterde ze.
Vivien zweeg even en keek haar aandachtig aan. Toen stond ze op, liep naar een oude ladekast en pakte iets kleins uit een la. Ze kwam terug en legde een oude, doffe sleutel aan een simpel touwtje voor Nia.
Om te beginnen, stop met jezelf als slachtoffer te zien. Je moeder was niet dom, Nia. Ze zag je vader en zus voor wie ze waren. Ze liet je gereedschap na.
Nia staarde naar de oude sleutel die op de keukentafel lag. Hij was zwaar – een echte sleutel, zo eentje die ze niet meer maakten. Gereedschap. De woorden van haar tante echoden in haar hoofd. Ze pakte de sleutel op en het koude metaal leek een deel van zijn hardheid op haar over te brengen.
« Waar is deze sleutel voor? » vroeg ze, terwijl ze naar Vivien opkeek.
« Een kleine studio in een oude wijk vlak bij de rivier, » antwoordde Vivien, terwijl ze de theekopjes pakte. « Je moeder heeft het lang voor haar dood gekocht – ze heeft het geheim gehouden voor Elijah. Ze noemde het haar heiligdom, een plek waar ze kon ademen en nadenken zonder zijn constante controle. Hij heeft er nooit iets van gemerkt. Na haar dood bleef ik de rekeningen betalen om te voorkomen dat het appartement leeg zou raken. Ik wist dat het ooit nodig zou kunnen zijn. »
Nia bracht de nacht door bij haar tante in een kleine logeerkamer. Ze sliep niet. Ze lag daar naar het plafond te staren en herbeleefde de gebeurtenissen van de afgelopen 24 uur: vernedering, verbanning, verraad – en nu dit geheim dat haar moeder haar had nagelaten.
De volgende ochtend gaf Vivien haar wat contant geld voor het moment en wat eenvoudige kleren – een donkere pantalon en een grijze trui die ooit van haar dochter was geweest. Toen ze de badjas van haar tante uittrok, voelde Nia voor het eerst in uren een beetje kalmte. De trouwjurk – vuil en gekreukt – lag als een vormeloze hoop in de hoek.
« Ik heb het adres voor je opgeschreven, » zei Vivien toen Nia wegging. « Ga, Nia. En vergeet niet: je moeder was de sterkste persoon die ik ooit heb gekend. Veel sterker dan je vader. »
Ze moest de bus nemen. Ze zat bij het raam en keek naar de stad die aan haar voorbijtrok – een stad die niet langer van haar was. Er was de bakkerij waar zij en haar vader ijs aten toen ze klein was. Er was de bioscoop waar Darius haar mee naartoe nam op hun eerste date. En er was het enorme grijze gebouw van hun fabriek – Hayes Family Foods – waar ze de afgelopen vijftien jaar had gewerkt. Het maakte nu allemaal deel uit van iemands leven.
Het huis bij Riverbend bleek een doorsnee, versleten bakstenen huis met drie verdiepingen te zijn. Geen conciërge of glimmende entrees. Nia beklom de krakende trap naar de derde verdieping en vond deur nummer 24. Haar hart bonsde in haar keel. Ze stak de oude sleutel in het slot. Het draaide met een luide, roestige gil. De deur ging open en Nia stapte het verleden binnen.
Het appartement was piepklein maar perfect schoon. De lucht was muf en rook naar stof en tijd. Eenvoudig meubilair: een slaapbank, een fauteuil, een bureau bij het raam, een kleine keuken achter een gordijn. Alles stond op zijn plek, bedekt onder een dun laagje stof. Het was alsof de eigenaar net was weggegaan en elk moment terug kon komen. Aan de muur hing een scheurkalender, bevroren op een datum van tien jaar geleden: de dag dat haar moeder stierf.
Nia liep langzaam door de kamer en streek met haar hand over het bureau. Wat zocht ze? Welk gereedschap? Ze opende de kast. Daar hingen een paar eenvoudige jurken van haar moeder, haar oude jas. Stapels boeken stonden op de planken. Niets bijzonders.
Haar blik viel op het bureau. Het was leeg, op een oude bureaulamp na. Ze trok de lades open. De bovenste twee waren niet op slot. Binnen lagen stapels schoon papier, pennen, paperclips – alles zoals je mag verwachten van iemand die orde hoog in het vaandel heeft staan. Maar de onderste lade zat op slot.
Nia haalde de sleutel tevoorschijn die Vivien haar had gegeven. Hij paste niet. Ze probeerde hem heen en weer te draaien, maar het had geen zin. Teleurstelling welde op in haar keel. Was het allemaal voor niets geweest?
Ze ging in de stoel zitten en keek om zich heen. Haar blik viel opnieuw op de kalender. Tien jaar. Ze liep ernaartoe, raakte het vergeelde blad aan en zag plotseling een klein krasje op de muur erachter, alsof er iets verborgen was. Voorzichtig tilde ze het hoekje van de kalender op. Aan de muur zat een kleine sleutel geplakt – een sleutel van een kastslot, vastgezet met een stukje tape.
Haar handen trilden lichtjes toen ze het kleine sleuteltje in het slot van de onderste lade stak. Het klikte. Ze trok de lade open. Binnenin lag één ding: een dik grootboek met een harde donkergroene kaft.
Nia haalde het eruit en legde het op het bureau. Het was geen dagboek. Op de eerste pagina, in het nette, kleine handschrift van haar moeder, stond: « Inconsistentielogboek, Productieruimte 2. »
Ze begon door de pagina’s te bladeren en voelde een rilling over haar heen lopen. Het was een nauwgezet, gedetailleerd verslag van alle productieafwijkingen in de laatste twee jaar van haar moeders leven. Data, batchnummers, productnamen en twee kolommen: de officiële reden voor verwijdering en het daadwerkelijke lot van de goederen.
Een verslag van 15 maart. Product: Premium Beef Stew, batchnummer 481. Afgevoerd: 800 blikken. Officiële reden: verzegeling verbroken tijdens transport. En daarnaast, in de andere kolom: daadwerkelijke bestemming: verkocht via AV Johnson, contante betaling; een deel geleverd aan EP Hayes.
Registratie van 29 april. Product: gecondenseerde melk. Batchnummer 512. Afgevoerd: 1200 blikken. Officiële reden: productiefout – vetgehalte niet conform de norm. Daarnaast de werkelijke bestemming: verkocht op de stadsmarkt, contante betaling; een deel geleverd aan EP Hayes.
Pagina na pagina – tientallen vermeldingen – honderdduizenden eenheden product die als defect, bederf of breuk werden geregistreerd, maar in werkelijkheid voor geld werden verkocht. Dit was een compleet ondergronds zakenimperium dat parallel aan het officiële opereerde. Haar vader had jarenlang van zijn eigen bedrijf gestolen. Als hoofd kwaliteitscontrole had zij niets gezien – of had ze dat niet gewild. Ze geloofde de documenten die hij haar gaf.
Nia sloeg het boek dicht. Dit was het gereedschap. Niet alleen een bewijs van diefstal, maar een wapen. Maar ze wist niet hoe ze het moest gebruiken. Deze gegevens waren slechts cijfers. Ze had iemand nodig die kon bevestigen hoe deze enorme hoeveelheden weggegooide goederen stilletjes de pakhuizen konden verlaten. Iemand van binnenuit.
En ze herinnerde zich Calvin. Meneer Calvin Jasper, de strenge, zwijgzame magazijnmeester die al in de fabriek had gewerkt voordat ze geboren was. Hij was de enige in de planningsvergaderingen die het aandurfde om met haar vader in discussie te gaan, iets waar haar vader een hekel aan had en hem constant met ontslag dreigde. Maar hij ontsloeg hem niet, want niemand kende de magazijnactiviteiten beter dan Calvin. En belangrijker nog, Calvin had diep respect voor haar moeder. Hij zei vaak tegen Nia: « Je moeder was een gewetensvolle vrouw. »
Ze vond zijn nummer in een oud telefoonboek op haar telefoon. Ze belde. Calvin nam niet meteen op. Zijn stem aan de telefoon klonk moe en terughoudend.
“Meneer Jasper, dit is Nia Hayes.”
« Nia. » Hij zweeg even. « Ik heb gehoord wat er gebeurd is. Gecondoleerd. »
« Ik heb je hulp nodig, » zei ze snel. « Het is van vitaal belang en het gaat mijn moeder aan. »
Het vermelden van haar moeder werkte.