Hoe werkte deze trein-asbak?
Het ontwerp van de trein-asbak was simpel maar doeltreffend. Het kastje was aan de wand bevestigd en had een klep die je naar beneden kon duwen om je sigarettenpeuk erin te gooien.
Sommige modellen hadden een draaimechanisme waardoor de peuken in een afgesloten compartiment vielen. Dit moest voorkomen dat de geur van oude sigaretten zich door de coupé verspreidde.
De metalen constructie maakte de asbak brandveilig en makkelijk schoon te maken. Het was een effectief systeem dat jarenlang dienst deed, tot roken in het openbaar steeds verder werd beperkt en uiteindelijk helemaal verdween.
Waarom verdwenen de trein-asbakken?
De afschaffing van de asbakken ging hand in hand met de veranderingen in wetgeving en de maatschappelijke houding tegenover roken. De treinmaatschappijen en de overheid voerden stap voor stap regels in die ervoor zorgden dat roken steeds minder toegestaan werd in het openbaar vervoer.
- 1999: Invoering van rookvrije zones in treinen
In dit jaar werd roken in de meeste coupés verboden. Alleen in speciale rookcoupés was het nog toegestaan om te roken. De asbakken bleven nog hangen, maar werden al minder gebruikt.
- 2004: Volledig rookverbod in Nederlandse treinen
Vanaf dit jaar waren alle NS-treinen volledig rookvrij. Dit betekende het definitieve einde van de rookcoupés en daarmee ook van de asbakken. Sommige bleven nog een tijdje hangen, maar werden niet meer gebruikt. - 2014: Rookverbod op perrons
Niet alleen in treinen, maar ook op perrons werden rookzones steeds meer beperkt. Rookpalen verdwenen langzaam maar zeker, en roken werd alleen nog in bepaalde zones toegestaan. - 2020: Totale ban op roken op stations en perrons
Sinds 2020 mag er nergens meer op NS-stations worden gerookt. Zelfs de laatste rookpalen en rookruimtes zijn weggehaald. Hiermee werd definitief een einde gemaakt aan roken in en rondom de trein.