Het voorspellen van het weer over een heel seizoen is veel moeilijker dan het inschatten van de komende dagen. Een kleine verschuiving in luchtdruksystemen kan enorme gevolgen hebben. “Het is een soort domino-effect,” legt Huizinga uit. “Als één steen net anders valt, verandert het hele patroon.”
Bovendien is het Europese weer sterk afhankelijk van de straalstroom – een krachtige wind op grote hoogte die bepaalt of koude lucht vanuit het noorden kan doordringen. Als die straalstroom wat zuidelijker zakt, krijgen we kou; schuift hij noordelijker, dan blijft het zacht.
Daarom kunnen meteorologen hooguit spreken over kansen, niet over zekerheden. De verwachting van een koude winter is dus interessant, maar nog geen reden om alvast de schaatsen te slijpen.
De rol van de poolwervel en La Niña
De Polar Vortex is een cruciale factor in dit verhaal. Normaal gesproken houdt die de koude lucht boven de Noordpool vast, maar als hij verzwakt, breken er kou-uitbraken los richting Europa of Noord-Amerika. De huidige QBO-fase, waarin de wind in de bovenste atmosfeer oostelijk waait, kan dat proces versnellen.
Daarbovenop komt La Niña, het verschijnsel waarbij koud oceaanwater in de tropische Stille Oceaan het wereldwijde weer beïnvloedt. Tijdens eerdere La Niña-jaren, zoals in 2010 en 2011, kreeg Europa te maken met sneeuwrijke, gure winters. Veel meteorologen kijken daarom met extra aandacht naar deze combinatie van omstandigheden.
Minder zee-ijs, meer sneeuw – en meer kans op kou
