Zelfs gewoonten zoals roken of alcohol drinken voor het slapengaan kunnen de natuurlijke speekselproductie verstoren of de manier waarop gezichtsspieren ‘s nachts slikken, beïnvloeden.
Voeding en vochtinname spelen ook een belangrijke rol. Het eten van zeer zoute, pittige of zeer zoete gerechten voor het slapengaan stimuleert de speekselproductie. Uitdroging daarentegen zorgt ervoor dat speeksel dikker wordt, waardoor het moeilijker te slikken is en zich in de mond ophoopt en uiteindelijk lekt. Hoewel onze hersenen deze signalen wel detecteren, kunnen ze er tijdens de slaap niet op reageren, met als gevolg een ongemerkt speekselverlies. Dit verklaart waarom we de ene dag wakker worden met een doorweekt kussen en de andere dag niet, zelfs als we in dezelfde positie slapen.
Kwijlen heeft ook een merkwaardige relatie met de ontwikkeling van de kaak en het gebit, vooral bij kinderen. Kinderen kwijlen vaak meer tijdens het slapen, omdat hun mond nog niet de coördinatie heeft ontwikkeld die nodig is om speeksel door te slikken tijdens de slaap. Bij volwassenen kunnen problemen met de stand van de tanden, een kunstgebit of zelfs natuurlijke slijtage van de tanden bijdragen aan dit fenomeen. Kwijlen is dus niet zomaar een toeval; het is een weerspiegeling van de biologische werking van onze mond en hersenen.
Stress en angst zijn onverwachte factoren die hier ook invloed op kunnen hebben. Wanneer we onder druk staan, verandert ons slaappatroon, wat van invloed is op hoe onze gezichtsspieren ontspannen en hoe we speeksel doorslikken. Een stressvolle nacht kan bijvoorbeeld leiden tot meer kwijlen, waardoor het een indirecte indicator is van hoe ons lichaam op stress reageert. Zelfs als we het tijdens onze slaap niet merken, reguleert ons brein voortdurend functies om ons gezond te houden, en kwijlen kan een bijwerking zijn van deze processen.
Hoewel het misschien vervelend lijkt, heeft kwijlen belangrijke functies. Speeksel is essentieel voor de mondgezondheid: het beschermt de tanden, bevordert de spijsvertering en houdt de mond gehydrateerd. Het feit dat onze hersenen de speekselproductie de hele nacht door blijven stimuleren, zelfs als er wat speeksel lekt, is een teken dat ons lichaam zichzelf blijft verzorgen terwijl we slapen. Kwijlen herinnert ons er eigenlijk aan dat onze lichaamsfuncties nooit stoppen, zelfs niet als we ogenschijnlijk ‘inactief’ zijn.
