Dat zo’n minieme hoeveelheid massa zulke allesverwoestende gevolgen kon hebben, markeert een kantelpunt in de geschiedenis van de wetenschap en de mensheid. Niet eerder was het potentieel van de massa-energierelatie op zulke gruwelijke wijze aangetoond.
📊 Hoe werkt de omzetting?
De energie uit kernsplijting komt vrij doordat zware atoomkernen (zoals uranium-235) worden gespleten in lichtere fragmenten, waarbij een klein deel van de massa verdwijnt en in energie wordt omgezet.
Dit proces wordt beschreven als:
Δm → ΔE
waarbij Δm het massaverschil is tussen begin- en eindproducten van de splijting.
In getallen:
-
c² = 9 × 10¹⁶ m²/s²
-
0,0005 kg × (3 × 10⁸ m/s)² ≈ 4,5 × 10¹³ joule
Dat is voldoende om een hele stad te vernietigen.
☠️ De gevolgen in Hiroshima
De impact van deze 0,5 gram massa-energieconversie was catastrofaal:
-
140.000 mensen overleden tegen eind 1945, door de explosie, brand en stralingsziekte.
-
Meer dan 70% van de gebouwen in Hiroshima werd volledig verwoest.
-
Een vuurstorm met temperaturen tot 4.000°C ontstond in enkele seconden.
-
Stralingsniveaus veroorzaakten decennialange gezondheidsproblemen onder overlevenden (hibakusha).
Dit alles als gevolg van een nauwelijks zichtbaar massaverlies — een huiveringwekkend bewijs van de kracht van atoomfysica.
🧪 Wetenschappelijke en militaire context
De bom werd ontwikkeld tijdens het Manhattanproject, onder leiding van de VS met steun van het VK en Canada. In het geheim ontwikkelden honderden wetenschappers en ingenieurs, waaronder emigranten als Niels Bohr en Enrico Fermi, een wapen gebaseerd op kernsplijting. De testontploffing in juli 1945 in New Mexico bevestigde het succes, waarna Hiroshima en drie dagen later Nagasaki het dodelijke resultaat te zien kregen.
Het exacte percentage van uranium dat werkelijk werd gespleten, is onderwerp van historisch en technisch debat. Door het inefficiënte ontwerp van Little Boy, dat werkte met een ‘gun-type’-mechanisme, werd slechts een fractie van het uranium benut vóór de explosie zichzelf beëindigde.
