Over enkele maanden komen de NAVO-leiders bijeen in Den Haag. Daar moet duidelijk worden of Europa bereid is om structureel meer te investeren en om gezamenlijke productie te organiseren.
Hogere defensiebudgetten, minder bureaucratie, snellere leveringsketens en een radicale herziening van de Europese defensiesamenwerking staan op de agenda. Rutte benadrukte dat de top niet mag eindigen in vrijblijvende beloftes, maar moet leiden tot tastbare, bindende beslissingen.
Het is vergelijkbaar met hoe consumenten worden aangemoedigd om hun vaste lasten onder de loep te nemen — bijvoorbeeld door een energievergelijker te gebruiken om structureel betere keuzes te maken. Rutte’s boodschap: Europa moet hetzelfde doen, maar dan op militair niveau.
Nederlandse defensie: tijd voor een sprong
Nederland voldoet op dit moment aan de NAVO-norm van 2 procent van het bbp. Maar Rutte gaat verder: hij bepleit een stijging naar 5 procent, waarvan het merendeel naar modernisering van het materieel en uitbreiding van luchtverdediging gaat.
Dit betekent nieuwe straaljagers, meer drones, uitgebreide munitiecontracten en forse investeringen in cyberveiligheid. Vooral die laatste categorie is cruciaal, want cyberaanvallen worden steeds vaker gebruikt om defensiesystemen te ontregelen voordat een fysieke aanval plaatsvindt.
Strijd om luchtoverwicht
De oorlog in Oekraïne toont dat moderne conflicten vooral worden beslist in de lucht. Drones, raketten en bombardementen bepalen de snelheid én intensiteit van de strijd.
Europa loopt hierin achter. Niet alleen qua systemen, maar ook qua kennis en infrastructuur. Veel moderne raketsystemen hebben wachtlijsten van vijf tot zeven jaar. En volgens Rutte is tijd nu “de grootste vijand”.
Steun vanuit militaire hoek
Voormalig commandant der strijdkrachten Mart de Kruif noemt de boodschap van Rutte “realistisch en noodzakelijk”.
Hij benadrukt dat je een leger niet in een jaar opbouwt. Het vergt decennia aan investeringen, visie en politieke wil. Wie nu onvoldoende investeert, riskeert volgens hem over tien jaar een situatie waarin Europa simpelweg niet langer veilig is.
Bekijk hieronder wat beelden van het gesprek van Rutte. Video Nu.nl
Politieke verdeeldheid in Nederland
De oproep van Rutte zorgt voor discussie. Miljarden extra naar defensie betekent dat elders moet worden bezuinigd: zorg, onderwijs of klimaat. Sommige partijen vinden dit noodzakelijk, anderen vrezen dat sociale voorzieningen onder druk komen te staan.
