Wat begon als een relatief klein signaal over onregelmatigheden binnen een Europees programma, is uitgegroeid tot één van de meest gevoelige fraudeonderzoeken die de EU in jaren heeft gekend. In verschillende lidstaten, maar vooral in België, is een reeks ongekend intensieve huiszoekingen uitgevoerd die de politieke en diplomatieke verhoudingen binnen de Unie onder hoogspanning heeft gezet.
Waar aanvankelijk werd gedacht aan administratieve chaos of slecht toezicht op subsidies, wijst het groeiende bewijs op iets veel fundamenteler: een systeem dat jarenlang mogelijk misbruikt is door goed ingebedde netwerken rond Europese instellingen. En dat raakt de kern van alles wat Brussel wil uitstralen—integriteit, vertrouwen en transparantie.
Onderzoek richt zich op miljoenenfraude: “Dit gaat veel verder dan misverstanden”
Bronnen rond het onderzoek melden dat speurders geen twijfel meer hebben: het gaat niet om kleine fouten, maar om vermoedens van grootschalig misbruik van miljoenen euro’s aan EU-middelen. Subsidies die bedoeld waren voor innovatie, onderwijs en internationale samenwerking zijn mogelijk in particuliere zakken verdwenen.
Wat het extra gevoelig maakt, is dat het netwerk volgens de eerste reconstructies opereerde dichter bij de Europese top dan eerder voor mogelijk werd gehouden.
Het gevolg? Een onderzoek dat niet alleen juridisch explosief is, maar ook politiek. Want als blijkt dat fondsen bewust zijn omgeleid door personen met directe toegang tot Europese organen, is de schade voor het vertrouwen in EU-beleid nauwelijks te overzien.
Huiszoekingen op prestigieuze locaties: academische instelling en EU-dienst belaagd
De afgelopen dagen vonden huiszoekingen plaats op locaties die normaal vrijwel onaantastbaar zijn.
Speurders zijn binnengevallen bij:
-
een gerenommeerd academisch instituut in Brugge,
-
het hoofdgebouw van de Europese buitenlandse dienst in Brussel,
-
privéadressen van mensen met sleutelrollen binnen Europese programma’s.
Dat zulke plekken doelwit zijn, verrast zelfs doorgewinterde analisten. In de regel worden mogelijke misstanden binnen diplomatieke of bestuurlijke kringen intern afgehandeld, maar deze keer is bewust gekozen voor zichtbaarheid en ingrijpen. Volgens insiders is dat een strategische keuze: de EU wil laten zien dat ze niet bang is om in eigen rangen schoon schip te maken—of in elk geval die indruk wekken.
Inbeslagname van documenten en digitale gegevens toont complex netwerk
Bij de zoekacties zijn grote hoeveelheden papierwerk, financiële dossiers en digitale dragers meegenomen. Onderzoekers proberen nauwkeurig te reconstrueren hoe geldstromen hebben gelopen en welke personen verantwoordelijk waren voor het doorsluizen van fondsen.
Een van de speurders omschreef het als “een puzzel van honderden stukjes, waarbij elk stukje wijst op dezelfde richting: een gecoördineerde structuur die jarenlang buiten beeld wist te blijven”.
Experts verwachten dat deze reconstructies maanden tot zelfs jaren zullen vergen. Het gaat om grensoverschrijdende geldstromen, schijnconstructies en vermoedelijke tussenpersonen in meerdere landen.
