De nieren zijn vitale organen die verantwoordelijk zijn voor het filteren van afvalstoffen uit het bloed, het reguleren van vocht- en zoutbalans, en het ondersteunen van de bloeddruk. Ze zijn echter ook kwetsbaar – vooral wanneer ze worden blootgesteld aan bepaalde medicijnen.
De lijst van individuele geneesmiddelen die nierschade kunnen veroorzaken is zó uitgebreid, dat het overzicht vaak verloren gaat. Daarom hebben we de risicovolle middelen hieronder gerangschikt per medicijntype, zodat je sneller inzicht hebt in welke categorieën extra aandacht vereisen.
🧪 1. Antibiotica
Sommige antibiotica zijn giftig voor de nierbuisjes of veroorzaken kristalvorming die de nierfunctie blokkeert.
Voorbeelden:
-
Ciprofloxacine (fluoroquinolon)
-
Methicilline (penicillinegroep)
-
Vancomycine (vooral in hoge dosering of in combinatie met andere toxische middelen)
-
Sulfonamiden (zoals sulfamethoxazol)
⚠️ Vooral gevaarlijk bij mensen met reeds bestaande nierproblemen of bij langdurig gebruik.
💊 2. Pijnstillers / NSAID’s
Niet-steroïde ontstekingsremmers (NSAID’s) kunnen de bloedtoevoer naar de nieren verminderen en zo schade veroorzaken.
Voorbeelden:
-
Paracetamol (bij overdosering)
-
Ibuprofen
-
Aspirine
-
Naproxen
-
Diclofenac
⚠️ Chronisch gebruik is een belangrijke oorzaak van nierfalen bij ouderen.
🔬 3. COX-2-remmers (selectieve NSAID’s)
Ontwikkeld om maagvriendelijker te zijn dan klassieke NSAID’s, maar met vergelijkbaar risico voor de nieren.
Voorbeelden:
-
Celecoxib (merknaam Celebrex)
-
Rofecoxib (Vioxx, inmiddels van de markt)
-
Valdecoxib (Bextra, eveneens ingetrokken)
⚠️ Nog steeds risico op nierschade én cardiovasculaire bijwerkingen.