Ik had die dag geen gasten verwacht. Het was een koele, grijze novembermorgen. Ik zat in de keuken, nipte koffie en keek uit het raam naar de gevallen bladeren, toen de deurbel ging. Het verbaasde me-ik verwachtte niemand. Ik deed de deur open en bevroor. Mijn zoon, die ik in bijna vijf jaar niet had gezien, stond op de drempel.
Eerst kon ik het niet geloven. Mark… Hij is zo veranderd. Lang, mager, met een baard, helemaal in het zwart gekleed, maar het waren zijn ogen – verdrietig, moe en tegelijkertijd gevuld met een soort nieuwe kalmte-die al mijn emoties in een oogwenk naar me terug lieten komen. Vreugde, opluchting, tranen en … woede. Woede dat hij me jarenlang sprakeloos liet.
Er stond een jong meisje, Monica, naast hem”, stelde hij haar kort voor. Ze was ongeveer twintig jaar oud, ze was duidelijk jonger dan hij. Er zijn tatoeages op haar schouders, gescheurde jeans en haar haar is roze geverfd.
Ze zag eruit alsof ze niet paste in ons comfortabele huis in een rustig dorp helemaal. Ze glimlachte onzeker naar me en ondanks mijn beste inspanningen kon ik de glimlach niet teruggeven. Ik keek ze een tijdje aan voordat ik ze uiteindelijk binnen uitnodigde.
Ik ben de hele dag afgeleid. Ik was aan het koken, maar mijn handen trillen. Marek zei niet veel – het was duidelijk dat er iets aan hem knaagde, maar hij wilde niet in details gaan. Monica probeerde aardig te zijn, maar ze was nerveus.
De maaltijd samen was vol ongemakkelijke stiltes. Elke poging tot gesprek eindigde met generalisaties. Ik heb geprobeerd uit te zoeken wat ze al die jaren hebben gedaan, waar ze zijn geweest, waarom hij geen tekenen van leven heeft getoond. Hij antwoordde ontwijkend en vermijdde oogcontact. ‘S avonds, toen we alleen waren, kon ik het niet laten.
– waarom? Waarom ben je zo lang verdwenen, en nu sta je gewoon in mijn huis met een vreemd meisje, alsof er niets gebeurd is?
Mark was een tijdje stil. Monica keek hem voorzichtig aan, en gleed toen uit de keuken, ons alleen achterlatend.
“Mam, ik weet dat je boos bent,” zei hij zachtjes. Maar ik kan nog niet over alles praten. Ik wou dat je ons een kans gaf.
Het was moeilijk voor mij om Monica ‘ s aanwezigheid te accepteren. Haar elk gebaar, elke outfit en elke manier van spreken irriteerde me, hoewel ik probeerde het niet te laten zien. Ik voelde dat Mark zo ver van me verwijderd was als ik ooit eerder was geweest. Na een paar dagen begon de spanning zich op te bouwen. Ik bekritiseerde haar uiterlijk, probeerde hints van “fatsoenlijke meisjes” te dragen, verweet hen dat ze tradities niet respecteren. Ik zag Marek steeds meer teruggetrokken worden, Monica beschermend en tegelijkertijd lijden.
Op een avond was er een explosie. We hadden ruzie tijdens het eten. Ik zei iets waar ik meteen spijt van had: dat Monica niet het juiste meisje voor hem was, dat ze hem zeker op het verkeerde pad had geleid, dat ik niet begreep hoe hij zo veel had kunnen veranderen.
Ze rende huilend de keuken uit. Marek bleef en keek voor het eerst in vele jaren met echte pijn in mijn ogen.
“Mam, je hebt geen idee hoe verkeerd je bent,” zei hij met een trillende stem. “Als Monica er niet was geweest, was ik hier niet geweest.”Ze heeft me gered. Toen ik verdween, was ik op de bodem. Ik stopte ermee om te gaan, werd verslaafd en dacht zelfs aan het ergste. Monica vond me op het ergste moment van mijn leven. Ze was aan mijn zijde toen ik niemand had. Ze heeft me laten zien dat het leven betekenis kan hebben.
Ik zat in een duizelingwekkende toestand. Mijn Marek? Hij was immers altijd zo verzameld en redelijk… Ik had nooit gedacht dat hij zoiets zou hebben meegemaakt. Ik schaamde me. Ik heb nooit gevraagd hoe hij zich voelde, dat hij pijn had-ik was alleen gefocust op mijn eigen verdriet en teleurstelling.
